Kaas weetjes

Iedereen weet: kaas wordt gemaakt van melk. Dat we daar vervolgens graag een wijntje bij inschenken is tevens algemeen bekend. En de combinatie met thee? Die lag wellicht wat minder voor de hand, maar ook daar hebben we het inmiddels uitgebreid over gehad. Door ons eerdere blog over het samenstellen van een kaasplateau is zelfs dat nu piece of cake! Het lijkt ons daarom leuk om je kaaskennis nu eens op te vijzelen met níét zo voor de hand liggende weetjes…

Een duik in de geschiedenis
Het ‘gele goud’ blijkt namelijk min of meer per ongeluk te zijn ontdekt. Door de nomaden. Gewoonlijk bewaarden zij hun melk namelijk in zakken gemaakt van kamelen- of rundermaag. Tijdens het reizen klotste de melk dan voortdurend heen en weer. Tot men op een dag klonten in die melk ontdekt. Niet perse erg smakelijk om te zien! Gelukkig is een van de nomaden tóch dapper genoeg om van het goedje te proeven. Want op die manier ontdekt hij – inmiddels meer dan 7000 jaar geleden – niet alleen dat kaas best lekker is, maar ook (zij het per ongeluk) hóé je kaas kunt bereiden. Het recept voor echte Goudse kaas is vervolgens ietsje minder oud: dit stamt namelijk uit de zeventiende eeuw.

The making of
Goed, bekend was dat kaas wordt gemaakt van melk. Maar heb je toevallig ook enig idee hoeveel melk we precies nodig hebben voor één kaas? Dat ligt er aan… Gebruik je koeienmelk heb je voor 1 kilo kaas ongeveer 10 liter melk nodig. Voor geitenmelk is dat 9,5 liter en voor schapenmelk zes. In het gunstigste geval is dat dus 100 liter voor slechts 10 kilo kaas. Om het maar niet te hebben over de Parmesan: slechts één kaas is in dat geval goed voor al snel 400 liter melk óf meer…

Niet gek dus dat meer dan de helft van de opgehaalde koeienmelk in Nederland wordt gebruikt voor – jawel – kaas! In veel gevallen afkomstig van de Holstein zwartbonte koe: een magere melkkoe die van oorsprong ook uit Nederland komt. Nederland telt dan ook ruim 1,5 miljoen melkkoeien die samen goed zijn voor zo’n 700 miljoen kilo kaas. Het maakt ons niet alleen een uitgesproken kaasland, maar tevens de op vier na grootste kaasproducent ter wereld. Helemaal niet gek voor zo’n klein kikkerlandje, toch?

Kaaskoppen
Een logisch gevolg: Nederland wordt doorgaans rijkelijk geassocieerd met kaas. En – eerlijk is eerlijk – we doen onze naam als ‘kaaskop’ eer aan. Wat blijkt namelijk? Maar 3% van de Nederlanders geeft aan nóóit kaas te consumeren. Van de 97% die dus wél kaas eten, zegt zelfs 66% dit dagelijks te doen. En maar liefst 42% van de huishoudens geeft vervolgens aan in ieder geval altijd kaas in huis te hebben. 

Maar we maken het verhaal graag nóg sterker: het meest gemiste Hollandse voedsel op onze vakanties in het buitenland? Je raadt het al… Kaas! Ver boven de ook zo geliefde kroketten, bitterballen, hagelslag en drop. En dat terwijl dat helemaal niet nodig is. De meeste speciaalzaken zijn namelijk helemaal niet te beroerd om je stukje kaas voor je te vacumeren. 

Onze favoriet? Jong belegen! Gevolgd door belegen, jonge, extra belegen en oude kaas. Door 43% van onze landgenoten zelfs betiteld als het lekkerste broodbeleg. Natuurlijk van eigen bodem! Want zoals we meer en meer onze weg vinden naar de speciaalzaak, nemen we ook steeds meer ‘lokale kaas’ af.

Gezamenlijk krijgen we het voor elkaar om gemiddeld zo’n 20 kilo kaas per persoon per jaar te consumeren. Goed voor een gedeelde 5e plek – samen met Oostenrijk en Duitsland. Met 26 kilo prijkt Denemarken namelijk bovenaan, eindigt Griekenland (25 kilo) op de tweede plaats, delen Frankrijk en IJsland (24 kilo) de derde plek en staat net boven ons – met 22 kilo – Italië. Het kán vervolgens geen toeval zijn dat veel van deze landen ook terugkomen in de top 10 van gelukkigste landen ter wereld. Want zoals ook onderzoek heeft aangetoond: kaas maakt gelukkig. Alleen al door haar vrolijke kleur!

Grenzeloos
Maar natuurlijk geniet het door ons zo geliefde product niet alleen binnen onze landsgrenzen een ongekende populariteit. De hele wereld snoept er van! Neem Frankrijk, hét land verantwoordelijk voor onder andere de Comté en Camembert. Samen met nóg zo’n 1200 verschillende kaasjes. In de top 10 populairste kazen van de wereld gaat dit land dan ook aan kop:

1. Brie
2. Camembert
3. Cheddar
4. Emmentaler
5. Gorgonzola
6. Gouda
7. Gruyere
8. Mozzarella
9. Parmesan
10. Roquefort

Nog enkele kaas weetjes op een rij
En zo kunnen we nog wel even doorgaan. Want over kaas raken wij eigenlijk nooit uitgepraat. Ter afsluiting zetten we dan ook graag nog enkele leuke, grappige en gekke weetjes voor je op een rijtje:

• De bekende Nederlander die het meest geassocieerd wordt met kaas?
  Yvon Jaspers – hoe kan het ook anders? Al denken we ook direct aan koeien, weilanden en de welbekende kaasschaaf als we het woord kaas in de mond nemen.
• Een van de duurste kazen ter wereld?
  Dat moet de ‘Pule’ uit Servië zijn, gemaakt van ezelinnenmelk. Voor ongeveer 1000 euro per kilo is ‘ie van jou!
• Een kaasfobie?
  Dat noemen we turofobie. Gelukkig niet erg veelvoorkomend, al laat een meisje uit Engeland weten dat het best ‘awkward’ is om de kamer te moeten verlaten als je vrienden een simpele pizza willen eten…

Heb jij nu nog een leuk weetje over kaas, dat je graag met ons wilt delen? Of een brandende vraag die je aan ons zou willen stellen? Ook dat vinden we leuk bij De Kaasboer Heeze!